Topkwaliteit in combinatie met laagdrempeligheid

Klassieke muziek op een zo laagdrempelig mogelijke manier aanbieden aan een zo breed en divers mogelijk publiek. Dat is gelukt met Festival Classique 2023. We blikken terug op een met zonovergoten editie samen met zakelijk leider Jojanneke van de Weetering: ”Het was echt magisch.”  

Festival Classique is in Nederland het enige klassieke muziekfestival op het strand en maakt een verbinding tussen het cultuurrijke centrum van Den Haag en de stranden van Scheveningen. Het programma kent altijd een aantal vaste nummers zoals de strandopera (dit jaar met 110 amateurzangers!), de familievoorstelling, de gratis programmering op de boulevard, de programma’s met jong talent en een opdrachtcompositie. Ieder jaar worden er ook nieuwe onderdelen aan het festivalprogramma toegevoegd. De grote succesformule van deze editie was de gratis programmering in het Muziekcafé voorafgaand en na afloop van de hoofdprogramma’s.  

‘Mensen voelden zich er op hun plek’

Het idee kwam uit het creatieve brein van artistiek leider Marieke Hopman en was een van de troeven om het festival toegankelijk te maken voor iedereen. En dat werkte, vertelt zakelijk leider Jojanneke van de Weetering: ”Mensen voelden zich er op hun plek. Er kwam een heel divers publiek op af en dat heeft er echt voor gezorgd dat iedereen zich welkom voelde. De hele sfeer op het festivalterrein was een en al toegankelijkheid en laagdrempeligheid.” Daarmee is de grootste missie van het festival geslaagd, en daar is het team van Festival Classique erg trots op.  

Waar het team ook trots op is, was de bezettingsgraad. Die was bij alle programma’s heel goed deze editie. ”We hadden hele mooie co-productiepartners met wie we alle programma’s konden opzetten”, zegt de zakelijk leider trots. Partners zoals Dag in de Branding, Kalpanarts, Ciconia Consort, Nicole Beutler Projects, het Hofstad Jeugdorkest en het New European Ensemble. Het grootste deel van de partners is Haags. Jojanneke: ”We hebben weer een mooi platform kunnen bieden aan Haagse instellingen om zich met een nieuw publiek te verbinden en om zich op een nieuwe manier aan het publiek te tonen.” Op die manier heeft Festival Classique een belangrijke functie vervuld voor de Haagse culturele infrastructuur.  

Een foto-impressie van Festival Classique 2023.

Einaudi en Glass aan Zee, jeugdorkestencarrousel en kampvuursessies

Het kiezen van een hoogtepunt is altijd lastig, maar de kampvuursessies behoren tot een van de favoriete programmaonderdelen van Jojanneke: ”Dat is echt precies waar Festival Classique over gaat.” De sessies waren laagdrempelig doordat de kaartjes goedkoop werden aangeboden en het was heel ongedwongen, vertelt Jojanneke: ”Gewoon met een drankje in je hand genieten van klassieke muziek met een twist.” Een nieuw (en eenmalig) onderdeel van het programma dit jaar was de jeugdorkestencarrousel waarmee het publiek kennis kon maken met jong spelend Nederland. ”Dit jaar hadden we voor het eerst de hele piramide van de absolute beginners die meezingen in het koor maar geen noot kunnen lezen, tot mensen met een internationale carrière”, legt de zakelijk leider uit. ”Die diversiteit op het podium was heel gaaf.” 

Een knaller deze editie was het zaterdagavondprogramma: Einaudi en Glass aan zee. Een eigen productie met musici van topkwaliteit maar dan met een heel laagdrempelig repertoire. Echte klassieke muziek, zonder een cross-over met een ander genre waar Festival Classique om bekend staat. ”Dat optreden was gewoon uitverkocht”, roept Jojanneke enthousiast. ”In de zaal zaten ook 20’ers, 30’ers en 40’ers. Het publiek waar de meeste klassieke muziekfestivals en concertzalen al jaren naar op zoek zijn. Wij hadden ze gewoon op de tribune zitten, 100% uitverkocht.” 

‘De juiste persoon zat op de juiste plek’

De samenwerking met het team van LUSTR was een persoonlijk hoogtepunt van Jojanneke: ”De juiste persoon zat gewoon op de juiste plek.” Dat was wel even spannend omdat het hele team nieuw was deze editie. Alleen Marieke (artistiek leider) en Jojanneke (zakelijk leider) waren de continue factoren. Maar de zakelijk leider beschrijft het als een droomteam: ”Marketeer Jacqueline Blok-Wouters is een doorgewinterde marketeer in de klassieke muziek. Festivalproducent Glenn Neyndorff is een creatieve denker die zichzelf ook echt als een creatief gedreven producent ziet. En producent Marieke Schiphorst is ook heel erg onderlegd in de klassieke muziek.” Jojanneke benoemt stagiaire Elin van Bemmel als een volwaardige productieassistent: ”Zij heeft zichzelf echt volledig overstegen.” 

Het LUSTR-team van Festival Classique 2023. V.l.n.r. Jacqueline Blok-Wouters, Jojanneke van de Weetering, Marieke Hopman, Elin van Bemmel, Marieke Schiphorst, Glenn Neyndorff, Marinke Visser.

Duurzaam voorbeeld

Een duurzaam festival neerzetten is altijd een missie geweest van Festival Classique, zowel in de programmering als in de productie. Het festival maakt onderdeel uit van de Haagse duurzaamheidskring en denkt mee over lange termijn verduurzaming van Haagse evenementen. Volgens Jojanneke heeft festivalproducent Glenn voor deze editie van Festival Classique grote stappen gezet op het gebied van duurzaamheid. Voor het opstellen van een duurzaamheidsplan hebben de producenten dit jaar informatie ingewonnen bij de duurzaamheidsmanager van Lab Vlieland (ITTGWO) voor data, tips en tricks. Zo was er bijna geen restafval deze editie, Jojanneke: ”De prullenbakken zijn in 10 dagen tijd maar één keer geleegd.”  

Andere duurzame factoren dit jaar waren onder andere dat musici herbruikbare waterflesjes kregen, er een groot aanbod aan vegetarisch eten was (van lokale horeca), er gebruik gemaakt werd van duurzame energievoorzieningen en er gedrukt werd met ecologische inkt. Ook het festivalprogramma – met als thema de stijgende zeespiegel – had een duurzame insteek. Dat uitte zich bijvoorbeeld in het altvioolconcert van Kate Moore. Een compositie geschreven voor het New European Ensemble waarin de relatie tot de stijgende zeespiegel centraal staat. Maar ook de komische en virtuoze voorstelling Onder NAP van de Neofanfare sloot goed aan bij het thema.  

Na afloop van het festival werd door een beach clean-up het strand schoner achtergelaten dan hoe het werd aangetroffen. Overall heeft het festival een beperkte ecologische footprint geleverd. Niet alleen Jojanneke, maar ook gemeente Den Haag was daarvan onder de indruk. Volgend jaar zal Festival Classique daarom als voorbeeldevenement dienen. Een en al blije gezichten dus bij deze editie van het festival, zowel voor als achter de schermen. En ondertussen zijn de voorbereidingen voor Festival Classique 2024 – dat zal plaatsvinden van 13 tot en met 16 juni – al in volle gang.  

Bekijk hieronder de aftermovie van Festival Classique 2023!

De foto’s in dit artikel zijn gemaakt door Wouter Vellekoop en Anne Reitsma Fotografie. De aftermovie is gemaakt door Bas van Wersch.